De fractie van de VVD heeft tegen het besluit gestemd om de gemeentelijke spaarpot volledig leeg te maken bij de voorjaarsnota 2020. De raad is niet in de gelegenheid kader te stellen, dat kan pas na de zomer. Fractievoorzitter Stefan van Keijzerswaard herhaalde zijn oproep en eerdere waarschuwingen om keuzes te maken en geen greep meer uit de spaarpot te doen.
Hierbij de bijdrage van onze frcatievoorzitter Stefan van Keijzerswaard:
Voorzitter,
Het orkest is gestopt met spelen. Het college realiseert zich inmiddels dat ze de spreekwoordelijke ijsberg hebben geraakt. Maar er is wel onrust ontstaan op het dek van het schip. Immers, we spreken vandaag alleen over de voorjaarsnota 2020 zonder dat de raad in de gelegenheid wordt gesteld om haar kaders voor de komende jaren mee te geven. Nee, dat kan pas na de zomer bij de zogenaamde bouwstenen notitie. Iets in ons zegt dat het college het nog niet eens is over hoe ze de boot drijvend willen houden de komende jaren. Misschien was de keuze voor de stoomboot niet de juiste voor dit college.
Voorzitter, mijn fractie zou in deze bijdrage graag stil willen staan bij de drie B’s.
Als eerste,
(Bewustwording)
Realiseren en erkennen dat het niet goed gaat is de eerste stap. En in dit kader zeggen we dan maar, beter laat dan nooit. De fractie van de VVD is dan ook blij met het voortschrijdend inzicht dat bij het college is gekomen. In de jaarrekening 2019 stelt het college dan ook vast, weliswaar met ongenoegen, dat haar ambities verder reiken dan de polsstok toestaat. Iets waar de wij het college zich in de afgelopen anderhalf jaar al meerdere keren op hebben gewezen.
Als je deze voorjaarsnota dan leest, dan denk je als inwoner van Het Hogeland dat het allemaal de schuld van de boze buitenwereld moet zijn. En voor een deel speelt dit ongetwijfeld mee. Maar we hebben altijd een eigen verantwoordelijkheid. Er moeten keuzes gemaakt worden. Ook iets wat de VVD al eerder heeft aangegeven. Wij als raad stellen de kaders….oh nee, vandaag niet helaas. Wij als raad laten het vandaag ook gebeuren dat we niet over de kaders spreken…..misschien ook goed om als raad ons daar bewust van te zijn. Dat moet volgend jaar echt anders vinden wij.
Als tweede punt,
(Beeldvorming)
Voor wie het goede nieuws nog niet gelezen heeft in de voorjaarsnota, hierbij een kleine opsomming van een aantal positieve berichten. De algemene uitkering uit het gemeentefonds zien er in 2021 en 2022 positief uit, echter staat er geen bedrag vermeld. Gelukkig hadden wij zelf een foutje gemaakt bij de dubbele boeking van de NABO’s (heerlijk al die afkortingen in deze nota) en dat levert ons een positief voordeel op van € 250.000,-. Hoe kan zoiets gebeuren vraag je je dan af? Ondernemers betalen hun eigen vereniging, nog een voordeeltje van € 75.000,-, en zelfs een compensatie van € 300.000,- voor het sociaal domein. Met andere woorden, er komt zo nu en dan ook geld van anderen binnen, dus we mogen nu ook zelf wat gaan doen. Het beeld dat we alleen afhankelijk zijn van anderen is in onze ogen niet de juiste. Nogmaals, we hebben ook een eigen verantwoordelijkheid.
Maar ook als we kijken naar bijvoorbeeld de opgenomen post voor een bestuursadviseur. Kost al snel een ton per jaar extra. Je zou dit ook niet kunnen doen. De eerder opgelegde taakstelling op de personeelskosten is nog niet gehaald en moet zelfs opgehoogd worden. Met dit voorstel geeft het college een verkeerd beeld af is onze mening. Ook de opmerking om de formatie van de dorpencoördinatoren te verlagen rijmen niet met de onlangs gepubliceerde vacature voor een nieuwe dorpencoördinator. Wellicht heeft het college hier goede redenen voor, maar het beeld wat het oproept……De VVD had ook deze keuze nu niet gemaakt. Waarom maakt het college deze keuzes nu? Waarom niet bij de bouwstenennotitie?
Opes, we waren ruim een half miljoen aan personele lasten vergeten op te nemen. Niet eenmalig, nee structureel…..hoe is zoiets mogelijk? Dit in combinatie met een hoog ziekteverzuim van 9%, investering in een HRM-systeem dat niet bleek te functioneren geeft toch in ieder geval het beeld af dat de signalen op rood staan als het gaat om het functioneren van de interne organisatie. Maar wij horen graag van het college of dit een juiste constatering is.
Als derde en laatste B,
(Brevet)
Daar waar de boot niet het juiste vervoermiddel blijkt te zijn voor dit college, is een vliegtuig wellicht een betere optie. Maar om een vliegtuig van formaat te besturen zoals Het Hogeland moet je natuurlijk wel je brevet eerst halen. En dat begint klein, immers je kan wel achter de knuppel van een Boeing 747 gaan zitten maar als je niet weet waar al die knopjes voor dienen dan is het lastig sturen. En daarmee komen wij eigenlijk op het punt waar het de VVD aan ontbreekt in deze voorjaarsnota. De knopjes. En dan met name de knopjes in het sociale domein en de jeugdzorg. Als de piloten van dit vliegtuig niet eens weten hoe het zit met de knopjes, hoe zorgt het college er dan voor dat de passagiers veilig mee kunnen reizen. Hier moet echt snel verbetering in komen. En hoe zit het eigenlijk met alle taakstellingen die niet gehaald zijn?
In de voorjaarsnota 2020 staan al een aantal mogelijke “bouwstenen” genoemd door het college. Zo lezen wij bijvoorbeeld dat er extra geld nodig is voor de transformatie van het sociaal domein. Hiervoor is in december geld ontvangen van het rijk maar is hier niet voor gereserveerd. U heeft er voor gekozen om met dit geld het tekort in dit domein te dekken. Waarom heeft u hiervoor gekozen? Ook als het gaat om het budget voor de begeleiding van lokale initiatieven in het kader van de Groninger Energie Coorperatie, de lager OZB opbrengsten en een mogelijk extra sportbudget lijken ons juist onderdelen voor de bouwstenennotitie. Maar goed, de raad stelt vandaag geen kaders begrijpen wij, dat is voorbehouden aan het college.
Captain, ik kom tot een afronding.
Om het college toch dat felbegeerde brevet te laten halen, wil de VVD het college een eindje op weg helpen om een vliegende start te maken met het opstellen van de bouwstenen notitie. Als eerste zouden wij graag zien dat er meer inzicht komt in al het vastgoed van de gemeente. Welke gebouwen kunnen we verkopen, welke gebouwen (zoals zwembaden, sporthallen etc) kunnen we mogelijk privatiseren? Als tweede zou de VVD graag, naast een fatsoenlijke rapportage, een plafond zien, of in ieder geval de mogelijkheden daartoe, voor het sociaal domein en de jeugdzorg. Niet meer uitgeven dan dat er binnen komt lijkt ons daarbij een prima uitgangspunt. En als laatste, meer ruimte voor inwoners, organisaties en ondernemingen heeft voor de VVD een sterke relatie met de verdere reductie van de personeelskosten.
Krijgt het college bij de bouwstenennotitie een brevet om weer op te mogen stijgen? Of wordt het toch een brevet van onvermogen?
Voor zover in eerste termijn voorzitter.
(tweede termijn)
Voorzitter,
Dank aan het college voor de beantwoording in eerste termijn.
Allereerst een reactie op de motie
Voorzitter,
De VVD heeft de motie niet mede ingediend. Niet omdat wij het niet eens zijn met de oproep. Integendeel zelfs. Wij ondersteunen de motie van harte. Wij hebben als fractie dezelfde zorgen als de andere partijen. Deze zorgen hebben wij inmiddels ook overgebracht aan onze collega’s in de tweede kamer die hier morgen over spreken met elkaar. De reden, waarom wij de motie niet mede hebben ingediend, is om nogmaals te benadrukken dat het goed is om aandacht te vragen voor de huidige en mogelijk toekomstige tekorten in onze gemeentebegroting maar dat wij ook een eigen verantwoordelijkheid hebben. Het is wat de VVD betreft en/en. Immers in ons gemeentewapen, en daarvoor het gemeentewapen van Uithuizen, staat niet voor niks de tekst EX UNDIS. Uit golven ontstaan. Het water staat ons zeker aan de lippen, maar wij zijn ook altijd in staat geweest om hier iets moois te bouwen. Onder welke omstandigheden dan ook. En dat hebben we altijd samen gedaan en wij hopen dat in de toekomst ook samen te kunnen blijven doen. Samen met het rijk, de regio en de inwoners. De VVD stemt dus voor de motie en wacht samen met u af naar de uitkomsten van het debat morgen met minister Ollongren.
Dan voorzitter nog in reactie op het college en gelijk maar ook onze stemverklaring.
Voorzitter,
Bij het vorige agendapunt heeft onze fractie al aangegeven, de spaarpot is leeg. Maar ook bij deze voorjaarsnota vraagt het college toch weer om de spaarpot tot op de bodem leeg te schrapen. De VVD zegt nu: Nee, dat gaan wij niet doen! Wat ons betreft zoekt u de oplossingen voor de tekorten eerst maar binnen de bestaande programma’s. Eerst willen wij meer uitleg over de verschillende knoppen in de spreekwoordelijke cockpit voordat wij gezamenlijk weer een doorstart kunnen maken. De VVD stemt niet in met het voorliggende besluit om de spaarpot volledig leeg te maken. College, maak de komende periode veel vlieguren, kom met keuzes en voorstellen en wie weet kunt u na de zomer het juiste brevet in ontvangst nemen.